-
1 do1
praep. 1. (w kierunku) to- pojechać do Warszawy/Francji to go to Warsaw/France- pójść do kina/teatru to go to the cinema/theatre- pójść do domu to go home- chodzić do szkoły to go to school- Anna już wyszła do pracy Anne has already left for work- podejść do kogoś to come up to a. approach sb- chodźmy do mnie let’s go to my place- przyszedł do mnie wczoraj Robert Robert came to see me yesterday- pójść do lekarza/dentysty/szewca/fryzjera to go to the doctor’s/dentist’s/cobbler’s/hairdresser’s- pójść do prawnika to go and see a lawyer, to go to see a lawyer- napisać do kogoś to write to sb- rzucić/podać piłkę do kogoś to throw/pass a ball to sb- zatelefonować/zwrócić się do kogoś to phone/address sb- celować/strzelić do kogoś to aim/shoot at sb- odprowadzić kogoś do drzwi to see sb to the door- piąć się do góry to climb up- podnieść rękę do góry to put one’s hand up- ręce do góry! hands up!- włosy zaczesane do góry upswept hair- odległość od punktu a do b the distance from A to B a. between A and B2. (do środka) in, into- wejść do pokoju/mieszkania to go into a. enter a room/flat- wsiąść do samochodu to get into a car- wsiąść do autobusu/pociągu/samolotu to get on(to) a. board a bus/a train/a plane- włożyć coś do koperty/walizki/szafy/kieszeni to put sth in(to) an envelope/a suitcase/a wardrobe/one’s pocket- wlać wodę do filiżanki/butelki/czajnika to pour water into a cup/bottle/kettle- wsypać cukier do herbaty/kawy to put sugar in(to) one’s/sb’s tea/coffee- wlać komuś coś do gardła to pour sth down sb’s throat3. (z określeniami czasu) [pracować] till, until; [dostarczyć] by- zostanę tutaj do jutra/poniedziałku/wiosny I’ll be here till a. until tomorrow/Monday/spring- mieszkał w Krakowie do śmierci he lived in Cracow to the end of his life- skończę tłumaczenie do środy I’ll finish the translation by Wednesday- do rozpoczęcia meczu zostało pięć minut it’s/it was five minutes to the beginning of the match- do jutra/do czwartku! see you tomorrow/Thursday!- do widzenia a. zobaczenia! goodbye!; see you! pot.- do tego czasu nie wolno ci wychodzić z domu until then you mustn’t go out- do tego czasu skończymy malowanie by then we shall have finished the painting- tradycja ta sięga wstecz do XVII wieku this tradition goes back to the seventeenth century- do ostatniej chwili till the last moment, until the last- wpół do drugiej/szóstej half past one/five4. (do określonej granicy) (o ilości policzalnej) up to, as many as; (o ilości niepoliczalnej) up to, as much as; (o odległości) up to, as far as; (o wysokości) down/up to- do dwudziestu pacjentów dziennie up to a. as many as twenty patients a day- do 100 złotych up to a. as much as one hundred zlotys- inflacja spadła z dziesięciu do siedmiu procent inflation went down from ten to seven per cent- do tamtego drzewa up to a. as far as that tree- do kolan [buty, spódnica] knee-length; [śnieg, woda] up to one’s knees; [warkocze, włosy] down to one’s knees- od stu do dwustu ludzi/kilometrów from one hundred to two hundred people/kilometres, between one hundred and two hundred people/kilometres- zmierzyć coś z dokładnością do milimetra to measure sth to within a. to an accuracy of one millimetre- do ostatniego tchu to the last gasp- do ostatniego człowieka to a man, to the last man5. (przeznaczenie) for- telefon/list do ciebie a phone call/letter for you- piłka do drewna/metalu a saw for (cutting) wood/metal- coś do jedzenia/picia something to eat/drink- nie mieć nic do jedzenia/picia to have nothing to eat/drink- do czego to jest? what is this for?- „do czego używasz tej szmaty?” – „do mycia podłogi” ‘what do you use this rag for?’ – ‘for washing the floor’- to nie jest do zabawy that’s not for playing with- kluczyki do samochodu car keys- przybory do pisania writing implements- pasta do butów/podłóg shoe/floor polish- muzyka do tańca dance music- miejsce do siedzienia/spania a place to sit/sleep- opiekunka do dziecka a nanny a. childminder- „zatrudnię gosposię do prowadzenia domu” ‘housekeeper wanted’- jednostka do zadań specjalnych a commando unit- asystent do specjalnych poruczeń a special assistant- Komisja do Spraw Zbrodni Wojennych War Crimes Commission6. (cel, zadanie) mieć lekcje do odrobienia to have (one’s) homework to do- mieć coś do zrobienia a. do roboty to have something to do- nie masz nic lepszego do roboty? haven’t you got anything better to do?- mamy kilka spraw do omówienia we’ve got a few things to discuss- sekretarka przyniosła mu dokumenty do podpisania the secretary brought him some documents to sign- sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia the case was sent back a. returned for reconsideration- czy masz coś do prania/prasowania? have you got anything that needs to be washed/ironed?- wziąć się do pracy to get down to work- oddałem buty do naprawy I took the shoes in to be repaired- pozowała mu do portretu she was sitting for him7. (wyrażające możność lub niemożność) do/nie do naprawienia repairable/irrepairable- możliwy/niemożliwy do zrealizowania feasible/unfeasible- nienadający się do jedzenia uneatable- wyrażenie nie do przetłumaczenia an untranslatable phrase- hałas nie do wytrzymania unbearable noise- przeszkody nie do pokonania insurmountable obstacles- propozycja nie do przyjęcia an unacceptable proposal- to jest nie do załatwienia this is impossible (to arrange)8. (z wyrażeniami uczucia) for, to, towards- miłość/szacunek do kogoś love/respect for sb- nienawiść do kogoś hatred for a. of sb- jego stosunek do rodziców/pracy his attitude towards his parents/to(wards) (his) work- mieć a. odczuwać wstręt do pająków to hate a. be afraid of spiders- tęsknić do czegoś to long a. yearn for sth9. (przynależność) to- należeć do stowarzyszenia to belong to a. to be a member of an association- należeć do partii to be a member of a party- od dziesięciu lat należy do Partii Zielonych he’s been a member of the Green Party for ten years- zapisać się do chóru/klubu to join a choir/club- zaciągnąć się do wojska to enlist in the army- zaliczać kogoś do swoich przyjaciół to count sb among one’s friends10. (przyłączenie) to- przymocować/przywiązać coś do czegoś to attach/tie sth to sth- dodatek do pensji an allowance a. bonus on top of sb’s wages/salary- był przystojny, do tego jeszcze nie stary he was good looking, and not so old either- do tego wszystkiego (na domiar złego) on top of all that11. (w porównaniach) to, with- porównać kogoś/coś do kogoś/czegoś to compare sb/sth to sb/sth- a do b tak się ma jak x do y a to b is like x to y12. (określając proporcje) to- mapa w skali 1 do 2500 a map on a scale of 1 to 2500- makieta w skali jeden do pięciu a one-fifth scale model- Legia wygrała dwa do jednego Legia won 2-113. (w wyrażeniach wykrzyknikowych) do broni! to arms!- do łóżka, ale już! off to bed now!- do roboty! let’s get down to work!; let’s go! pot.■ co ci do tego? what’s it got to do with you?; what business is it of yours? pot.- jemu nic do naszych spraw he has no business interfering in our affairsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do1
-
2 dotąd
Ⅰ pron. 1. (do tego momentu) (up) until a. till now, up to now; (do tamtego momentu) (up) until a. till then, up to then- dotąd wystawiał swoje obrazy jedynie w Polsce up until now/then he has only shown his work in Poland- czuł się jeszcze bardziej niż dotąd samotny he felt even more lonely than before- jak dotąd so far; (w przeszłości) until a. till then- ciecz o nie ustalonym jak dotąd składzie a liquid whose composition has not yet been a. has so far not been established- jak dotąd powodziło im się całkiem dobrze so far they were doing/had been doing really well- wszystkie przeprowadzone dotąd doświadczenia all (the) experiments carried out to date a. thus far książk.2. (wciąż jeszcze) still- dotąd jest za granicą he is still abroad3. (do tego miejsca) this far; (do tamtego miejsca) that far- dotąd pociąg już nie dojeżdża the train doesn’t go this/that far- obetniemy rękawy dotąd we’ll cut the sleeves up to here- przeczytaj dotąd read up to here- mam tego dotąd! I’ve had it up to here! pot.- mam go/jej dotąd! I’ve had it (up to here) with him/her! pot.- stąd a. odtąd dotąd from here to here/there- odległość stąd dotąd wynosi 10 kilometrów the distance from there to here is ten kilometres- nauczcie się wiersza na pamięć stąd dotąd learn the poem by heart from here up to hereⅡ conj. dotąd, dokąd a. aż until- problem będzie trwał dotąd, dokąd go nie rozwiążemy the problem will persist until we solve it- dotąd prosił, aż się zgodziła pójść z nim do kina he kept on asking her until she agreed to go to the cinema with him* * *adv(do tego miejsca: blisko) this far; ( daleko) that far; ( do tego czasu) so far, until now* * *adv.1. (= potąd) so l. this far l. high; up to here; sięgasz mi dotąd you reach up to here; mieć czegoś dotąd przen. be fed up with sth.2. (= dotychczas) so far, up to now; form. hitherto, heretofore; jak dotąd nie miałem okazji so far I haven't had an l. the opportunity; jego spojrzenie, dotąd gniewne, złagodniało his expression, hitherto so angry, softened.part.long enough; dotąd pisał, aż skończył rozdział he kept on writing until he finished the chapter.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dotąd
-
3 dopiero
Ⅰ part. 1. (nie wcześniej) only, not until a. till- wyjeżdżam dopiero jutro I’m not leaving till tomorrow- dopiero wczoraj/w zeszłym tygodniu only yesterday/last week- dopiero teraz/wtedy only now/then- dopiero wtedy zrozumiałam it was only then that I understood- dopiero wtedy, gdy only when- zauważył, że zgubił parasol dopiero wtedy, gdy dotarł na dworzec only when he got to the station did he notice that he’d lost his umbrella- wróci dopiero za dwa tygodnie he won’t be back for (another) two weeks- dopiero co only just- dopiero co wstała she’s only just got up- dopiero co kupiony płaszcz a newly bought coat2. (nie nikt inny) only- dopiero ojciec pożyczył jej pieniądze no one but her father lent her money3. (zaledwie) only, just- ona ma dopiero dwa lata she’s only two- woda jest dopiero letnia the water’s just lukewarmⅡ part. a to dopiero! well, I never!- to dopiero pech! that really is bad luck!- a to ci dopiero historia! what a turn-up (for the books)! GB pot.- poczekaj, wróci ojciec, dopiero ci się dostanie you just wait till father gets back, you’ll be (in) for it GB pot.Ⅲ a co a. cóż dopiero let alone, to say nothing of- jest za słaba, żeby stanąć, a co dopiero chodzić she’s too weak to stand, let alone walk- w październiku bywa już zimno, a co dopiero w grudniu it gets cold enough in October, let alone December* * *adv( tylko) just, only; ( nie wcześniej niż) onlydopiero co — ( przed chwilą) only just
* * *particleonly; not... until; wrócę dopiero po północy I won't be back until after midnight; dopiero co just now, a moment ago; Br. only just; dopiero teraz/niedawno/wtedy only now/recently/then; dopiero wtedy zrozumiałem only then did I understand, it was only then that I understood; nabożeństwo dopiero się zaczęło, gdy... the service had hardly begun when...; najgorsze dopiero będzie the worst is yet to come; przeczytałem dopiero połowę książki I've only read half of the book; przyjadę dopiero za tydzień I'm not coming for another week; przyjechałem dopiero wczoraj wieczorem I only got here last night, I got here just last night; znaleziono ją dopiero następnego dnia she wasn't found until the following l. next day; koleje znacjonalizowano dopiero po wojnie the railways were not nationalized until after the war; to dopiero druga it's only two o'clock.int.a co dopiero let alone, not to mention; dobrze jest mieć samochód, a co dopiero mercedesa it's great to have a car, let alone a Mercedes, it's great to have a car, not to mention a Mercedes; a to dopiero! goodness me!, well I never!; Br. blimey!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dopiero
-
4 po
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *poprep.+ Loc.1. ( czas) after; past; dziesięć po trzeciej ten past l. after three; już po wszystkim it's all over now; mądry Polak po szkodzie everybody's got 20/20 hindsight, (it's easy to be) wise after the event; po chwili after a while, a moment later; po lecie przychodzi jesień summer is followed by fall l. autumn; po kilku latach after a few years, (a) few years later; po śniadaniu after breakfast; po zmroku after dark; przyjadę po świętach I'll come after Christmas.3. ( pochodzenie) from, of; butelka po winie (empty) wine bottle; garnek po mleku dirty milk pot; puszka po rybach empty fish can; rzeczy po kimś hand-me-downs.4. (= na podstawie) by; nie dać czegoś znać po sobie not let sth show; rozpoznać kogoś po akcencie/głosie recognize l. tell sb by his l. her accent/voice.5. ( dziedziczenie) after, from; dostała imię po babce she was named after her grandmother; głos mam po ojcu I get my voice from my father; objąć stanowisko po kimś take over from sb; spadek po wujku inheritance from one's uncle.6. ( hierarchia) after, next to; najważniejszy po prezydencie next to president; pierwszy po Bogu next to God; po Mickiewiczu after Mickiewicz.7. (przestrzeń, powierzchnia) in, around, on, over, along; całować kogoś po policzkach/rękach kiss sb's cheeks/hand; chodzić po linie walk on a rope; dreszcz przebiegł mi po plecach chill ran down my spine; głaskać kogoś po włosach stroke sb's hair; po drugiej stronie on the other side; po kładce over the footbridge; po korytarzu in l. along the corridor; po kraju around the country; po lesie/górach in the forest/mountains; po linii prostej in a straight line; po niebie in the sky; po mieście around the city; po okolicy around the neighborhood; po pokoju around the room; po trawie on grass; schodzić po schodach/drabinie go down the stairs/ladder; wchodzić po schodach/drabinie go up the stairs/ladder; wędrować po górach walk l. hike the mountains.8. ( rozciągłość w przestrzeni) around, round; chodzić po ludziach go from door to door; przesiadywać po kawiarniach sit around in cafes; jeździć po sanatoriach go from one sanatorium to another; włóczyć się po sądach drag o.s. from court to court.9. ( rozciągłość w czasie) to, till, until; pisać po całych dniach write for days on end; ślęczeć po nocach sit up late.10. ( systematyczność) by; po kawałku piece by piece, bit by bit; po trochu bit by bit; little by little.11. + Acc. ( zasięg) (up) to; stać w wodzie po kolana stand knee-deep in water; kufel wypełniony po brzegi beer mug full to the brim; uśmiać się po pachy laugh one's head off.12. + Acc. ( kres) till, until, to; aż po wszystkie czasy przest. till l. to the end of time; po dziś dzień przest. to this day.13. + Acc. ( cel) for; przyjść po poradę come for advice; dzwonić po lekarza call a doctor; sięgać po poradnik reach for a handbook; po co? what for?; po co to robisz? what are you doing this for?; nie pójdę tam, bo i po co? I'm not going there, what's the use?; po co o tym myślisz? what's the use of thinking about it?; nie wiem, po co to zrobiłem I don't know what I did it for; licho wie po co god knows why; po co ta mowa? pot. save your breath; po jakie licho l. kiego grzyba? pot. what the heck l. hell for?14. + Acc. (okeślona, powtarzająca się ilość, liczba) a, per; po trzy złote za kilogram three zloty a kilo; po pięć sztuk w paczce five items per pack.16. + Dat. ( sposób) in; po angielsku/polsku in English/Polish; po bożemu in a godly fashion; po cichu silently; po góralsku highlanders' fashion; po koleżeńsku friendly; po ludzku humanely; po mistrzowsku in a masterly way; po nowemu in a new way; po ojcowsku like a father; po pijanemu when drunk; po prostu just like that; po staremu in the (same) old way; posuwać się po omacku grope in the dark.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > po
-
5 PO
praep. 1. (później niż) after- po śniadaniu/pracy/wojnie after breakfast/work/the war- po chwili after a bit a. moment- po godzinie/dwóch latach an hour/two years later, after an hour/two years- po dwuletnim pobycie w więzieniu after two years in prison- po południu in the afternoon- pięć/kwadrans po czwartej five/a quarter past four- wróciła po dwunastej she came back after twelve- po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w szkole after a. on graduating he began working at a school- zdrzemnął się po wyjściu gości he nodded off after the guests had left pot.- po pięćdziesiątce musisz zacząć dbać o siebie when you’re over fifty you need to take care of yourself- po czym and then, after which- oprowadził mnie po starym mieście, po czym zaprosił na piwo he showed me around the Old Town and then invited me for a beer- po czasie late- oddał referat pięć dni po czasie he handed in his paper five days late2. (w przestrzeni, w różnych miejscach) (all) over, around, round GB- po całym mieście/kraju/domu all over (the) town/the country/the house- po całej Europie all over Europe, throughout the whole of Europe- ubrania porozrzucane po pokoju clothes flung all over a. scattered around the room- porozlewać wodę po podłodze to spill water all over the floor- biegać po sklepach to run round the shops pot.- chodzić po korytarzu/pokoju to walk up and down the corridor/around the room- chodzić po lesie/górach to walk in the forest/mountains- oprowadzić kogoś po zamku to show sb around a castle- szukać czegoś po encyklopediach to look a. hunt through encyclopedias for sth- szepczą o tym po kawiarniach tongues are beginning to wag (about it)3. (o powierzchni) (na) on; (wzdłuż) along- chodzić po piasku/trawie to walk on sand/grass- poruszać się po szynach to move (along) on rails- jechać na rowerze po szosie/ścieżce to cycle along a. on a road/path- ślizgać się po zamarzniętym jeziorze to skate on a frozen lake- bębnić palcami po stole to drum one’s fingers on the table- wchodzić/schodzić po schodach to walk up/down the stairs- zjeżdżać po poręczy to slide down the banisters- zupa ściekała mu po brodzie the soup was dripping down his chin- poruszać się po linii prostej to move in a straight line- przechodzić przez jezdnię po pasach to cross the road at a zebra crossing- głaskać kogoś po włosach/policzku to stroke sb’s hair/cheek- całować kogoś po rękach to kiss sb’s hands- pokrzywy parzyły go po nogach nettles were stinging his legs4. (o stronie) on- po tej/drugiej stronie ulicy on this/on the other side of the street- po prawej stronie drogi to the right of the road- po obu stronach kartki on both sides of the paper- kawałek chleba posmarowany po wierzchu dżemem a piece of bread with jam spread on top- placek przypalony po brzegach a pie burnt along the edges5. (do górnej granicy) (przestrzennej) (up) to, as far as; (czasowej) up to, till, until- po szyję/czubek głowy up to the neck/the top of one’s head- silne wiatry od Bałkanów po Skandynawię strong winds from the Balkans up to Scandinavia- wody było po kolana the water was knee-deep- talerz pełen po brzegi a plate full to the brim- od średniowiecza po schyłek Oświecenia from the Middle Ages up to a. until the end of the Enlightenment- od profesora po sekretarkę from the professor down to the secretary6. (w hierarchii, kolejności) after- była w naszym domu pierwszą osobą po ojcu she was the second most important person in our home after father- miał piąty po zwycięzcy czas na mecie he had the fifth best time (after the winner)- jeden po drugim one after the other a. another- przesłuchiwał taśmę po taśmie he listened to one tape after another- krok po kroku step by step- dzień po dniu day after day; day in, day out7. (dziedziczenie) from (kimś sb)- odziedziczyć coś po kimś to inherit sth from sb- objąć stanowisko po kimś to take over sb’s position, to succeed sb- objął tron po wuju he succeeded his uncle to a. on the throne- dom miał po dziadku he inherited the house from his grandfather- po matce miała talent muzyczny she had inherited her mother’s musical talent- prowadził po ojcu sklep mięsny he ran a butcher’s shop inherited from his father- nosić imię po dziadku to be named after one’s grandfather8. (następstwo) [sprzątać, zmywać] after (kimś sb)- rozpaczać po kimś to grieve over a. for sb- płakać po kimś to mourn sb- obiecywać sobie coś a. oczekiwać czegoś po kimś/czymś to expect sth from sb/sth- nie obiecuj sobie po nim zbyt wiele don’t expect too much from him- czego oczekujesz po tym zebraniu? what are you expecting from the meeting?- butelka po mleku/piwie a milk/beer bottle- pusty worek po ziemniakach an empty potato sack9 (na podstawie) by- poznać kogoś po głosie/ruchach to recognize sb by their voice/movements- po czym go poznałeś? how did you recognize him?- widać po twoich oczach, że jesteś zmęczona I can see a. tell by your eyes that you’re tired- sądząc po akcencie, (on) pochodzi z Dublina judging by a. from his accent, he comes from Dublin10 (cel) for (kogoś/coś sb/sth)- stać w kolejce po mięso to stand in the meat queue, to queue up for meat- zadzwonić po lekarza/taksówkę to phone for the doctor/a taxi- poszła do sklepu po chleb she went to the shop for some bread- poszedł po wnuczkę he went to collect his granddaughter- zatelefonowała do niego po radę she called him to ask for some advice- przyszedłem tu tylko po to, żeby wyjaśnić całą sprawę I just came here to explain the whole thing a. business pot.- nie po to przez pięć lat studiowałam prawo, żeby pracować jako kelnerka I didn’t study law for five years (in order) to work as a waitress- co a. cóż ci po pękniętej filiżance? what do you need a cracked cup for?- nic mi po takich radach what’s the use of advice like that?- nic tu po mnie I’m not needed here; I may as well go a. be off pot- po co what for?, why?- po cóż whatever for?- po co ci nóż? what do you need a knife for?- nie wiem, po co tu przyszła I don’t know what she came here for a. why she came here11 (wyrażające miarę, liczbę, wartość) po trzy z każdej strony three on each side- po parę razy dziennie several times a day- trzy pliki po sto banknotów (każdy) three bundles of a hundred banknotes each- po 2 złote za sztukę (at) 2 zlotys each a. apiece- po 5 złotych za kilo (at) 5 zlotys a a. per kilo- po ile? a. po czemu? przest. how much?- po ile te pomidory? how much are these tomatoes?- wchodziły po jednej they entered one by one a. one at a time- podchodzić do stołu po dwóch/trzech to come up to a. approach the table in twos/threes- po trochu bit by bit, little by little- zapłaciliśmy po dziesięć złotych we paid ten zlotys each- dostali po dwa jabłka they each got two apples- każde dziecko dostało po zabawce each child a. each of the children got a toy- Adam i Robert wygrali po książce Adam and Robert each won a book12 (w wyrażeniu przysłówkowym) po ojcowsku/profesorsku/chłopięcemu like a father/professor/boy- zrób to po swojemu do it your own way- czy mówisz po litewsku/włosku? can you speak Lithuanian/Italian?- powiedz to po angielsku say it in English■ po temu (stosowny) for it- to nie miejsce i czas po temu this is not the (right) time or place for it- powiem jej, kiedy nadarzy się po temu okazja I’ll tell her when I get the chance a. opportunity- mam po temu powody I have my reasons- miała wszelkie warunki po temu, żeby być dobrą aktorką she had all the makings of a good actress* * *abbr ( SZKOL: = Przysposobienie Obronne)* * *POabbr.szkoln. (= przysposobienie obronne) civil defence course.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > PO
-
6 późn|o
Ⅰ adv. grad. [obudzić się, wracać, kłaść się] late- jest już późno, chodźmy spać it’s late, let’s go to bed- „jest już północ” – „aż tak późno?” ‘it’s midnight’ – ‘(is it) as late as that?’- pośpiesz się, robi się późno hurry up, it’s getting late- jest później niż sądziłem it’s later than I thought- późno po południu/wieczorem late in the afternoon/in the evening- do domu wrócił późno w nocy he came home late at night- późno chodził spać/wstawał he kept late hours/was a late riser- lubiła późno wstawać she liked sleeping in a. getting up late- obudził się później niż zwykle he woke up later than usual- późno jadłem śniadanie I had a late breakfast- późno się ożenił he married late (in life)- ona wychodzi do pracy najpóźniej ze wszystkich she’s the last to leave for work- Wielkanoc wypada w tym roku późno Easter is late this year- spektakl zaczyna się późno the show doesn’t start till late- zebranie zaczęło się później niż planowano the meeting began later than planned- za a. zbyt późno too late- teraz za późno na żale it’s too late to be sorry- przybył na miejsce o pięć minut za późno he arrived five minutes too late- trochę za późno, żeby zmieniać zdanie it’s a bit late in the day a. in the game US to change your/my mind- jeszcze nie jest za późno, żeby z nią porozmawiać it isn’t too late to talk to herⅡ później adv. comp. later (on), afterwards GB, afterward US, then- dwa lata/trzy tygodnie później two years/three weeks later- tydzień/rok później the following week/year, a week/a year later- później tego samego dnia later that day- najpierw lekcje, później zabawa first your homework, and then you can play- powiem ci później I’ll tell you later a. afterwards- później tego żałowałem I regretted it later a. afterwards- wrócę nie później niż o 6 wieczorem/we wtorek I’ll be back not a. no later than (at) 6 p.m./on Tuesday- odłożyć coś na później (pracę, zadanie) to put off sth a. put sth off until a. till later- odłożył lekcje na później he put off doing his homework- nie odkładaj tego na później don’t put it off until later- zostawię sobie to ciastko na później I’ll leave this cake for laterⅢ najpóźniej part. [wyjechać, oddać] at the latest- wrócę w czwartek, najpóźniej w piątek I’ll be back on Thursday, Friday at the latest- najpóźniej do dziesiątego by the tenth at the (very) latest- jak najpóźniej as late as possibleⅣ do późna adv. till late- pracować do późna/do późna w nocy to work late/late into the nightⅤ późno- w wyrazach złożonych late-- kościół późnogotycki/późnoromański a late-Gothic/-Romanesque church- późnowiosenne przymrozki late spring frosts- długie późnozimowe wieczory long nights in late winter■ prędzej a. wcześniej czy później sooner or later- kto późno przychodzi, (ten) sam sobie szkodzi przysł. ≈ latecomers lose out, first come, first servedThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > późn|o
-
7 kiedy
Ⅰ pron. 1. (pytajny) when- kiedy wrócisz? when will you be back?- kiedy jest koncert? when is the concert?- kiedy kupiłeś ten samochód? when did you buy the car?- nie pamiętam, kiedy go ostatni raz widziałem I don’t remember when I last saw him- nie zauważyłem, kiedy wszedł I didn’t notice when he came in- od kiedy since when, (for) how long- wiem, że on mnie zdradza, ale nie wiem, od kiedy I know he’s unfaithful to me, but I don’t know since when- od kiedy to z ciebie taki znawca? iron. since when have you been such an expert? iron.- „od kiedy się znacie?” – „od roku” ‘how long have you known each other?’ – ‘for a year’- od kiedy ci mówię, żebyś się ustatkował! how long have I been telling you to settle down!- do kiedy until when, by when- do kiedy obowiązywał ten zakaz? until when was this ban in force?, how long was this ban in force (for)?- „biorę urlop” – „od kiedy do kiedy?” ‘I’m taking some leave’ – ‘from when until when?’- do kiedy skończysz tłumaczenie? when will you finish the translation (by)?- na kiedy to ma być gotowe? when does it have to be ready (by)?- nie wiem, na kiedy są te bilety I don’t know when a. which day these tickets are for- kiedy to się wraca do domu! już prawie północ what time do you call this for getting in? – it’s almost midnight pot.2. (względny) (w trakcie) as, while; (po) when- kula dosięgnęła go w chwili, kiedy wsiadał do samochodu the bullet hit him as a. when he was getting into the car- kiedy oglądali mecz, ktoś zadzwonił do drzwi as a. while they were watching the match, someone rang the bell- przyjdę po ciebie, kiedy skończę pracę I’ll call for you when I finish work- od kiedy go poznała, wiele zmieniło się w jej życiu her life has changed a great deal since she met him- kiedy się porówna programy obu partii, to... if a. when you compare the programmes of the two parties...- wtedy, kiedy when- zawsze włącza radio wtedy, kiedy chcę sobie poczytać he always turns the radio on when I want to read- w dniu, kiedy... on the day when...- zimą, kiedy jest mróz in winter, when there are sub-zero temperatures- teraz, kiedy... now that...- teraz, kiedy najgorsze jest już za nami now that the worst is behind us- kiedy tylko przyszedł, zabrał się do sprzątania as soon as he came, he started cleaning- kiedy tylko mam czas, chodzę na spacery whenever I have (the) time, I go for walks3. pot. (nieokreślony) some time, one day; (w pytaniu) ever- zabierz mnie kiedy ze sobą take me with you some time a. one day- widziałeś go kiedy? have you ever seen him?Ⅱ conj. 1. (tymczasem) when, whereas; (jednak) when, if- dyskutują, kiedy tu trzeba szybko podjąć decyzję they’re talking all the time, when what we need is a quick decision- dużo zarabia, cóż, kiedy wszystko przepuszcza he earns a lot, but what of it if a. when he blows it all? pot.2. pot. (skoro) if, when- kiedy jesteś taki ciekawy, to... if you really want to know,... iron.- jak mam się uczyć, kiedy nie mam tej książki how am I to study when a. if I haven’t got the book?- „miałeś posprzątać w swoim pokoju” – „kiedy już posprzątałem” ‘you were supposed to tidy up your room’ – ‘but I’ve already done it’■ kiedy indziej some other time- kiedy niekiedy now and then, from time to time- mało a. rzadko kiedy rarely, hardly ever- rzadko kiedy są tu takie tłumy it’s rare for there to be such a crowd here- (on) rzadko kiedy pisze he hardly ever writes* * *1. pron 2. conjwhen, as; ( podczas gdy) whilekiedy tylko wstałem, on usiadł — as soon as I stood up, he sat down
teraz, kiedy jesteśmy razem... — now that we are together...
nie wiem, kiedy to się stało — I don't know when it happened
* * *adv.when; kiedy się zobaczymy? when do we meet next?; kiedy bądź whenever, any time; kiedy indziej some other time; kiedy tylko as soon as; rzadko kiedy hardly ever; od kiedy? since when?; do kiedy? till when?; na kiedy? by when?conj.1. (= gdy) when; kiedy już byłem gotowy when I was (finally) ready, once ready; spałem już, kiedy zadzwonił telefon I was sleeping, when the phone rang.2. (= skoro) as, since; kiedy już zdecydowałeś się na ten wyjazd, nie zapomnij o ubezpieczeniu as you decided to take this trip, don't forget about the insurance.3. (= podczas gdy) while.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kiedy
-
8 potem
adv. (następnie) then, next; (później) later, afterwards- na potem pot. for later- zostaw sobie coś do zjedzenia/czytania na potem leave sth to eat/read for later- nie odkładaj roboty na potem don’t leave your work until a. till later* * ** * *adv.after, afterwards, then, next, later; w chwilę potem before long; wkrótce l. niedługo potem shortly after; ani przedtem, ani potem neither before nor after; na potem for later; odkładać na potem hive up l. away, lay away.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > potem
-
9 dziś
Ⅰ adv. 1. (danego dnia) today- dziś jest niedziela today is Sunday- dziś rano padało it was raining this morning- dziś wieczorem idę do kina I’m going to the cinema tonight a. this evening- nie dziś, to jutro if not today, then tomorrow- dziś mnie, jutro tobie today it’s me, tomorrow it could be you- dziś tu, jutro tam here today, gone tomorrow; here one minute, gone the next2. (teraz) today, nowadays- dziś prawie nikt nie wierzy w czary today hardly anyone believes in magic- bogate dziś kraje długo pracowały na swój dobrobyt today’s wealthy nations worked long and hard to achieve prosperity- do dziś dnia a. po dziś dzień to this day, even today- do dziś dnia nie mogę zrozumieć/zapomnieć… even today I still can’t understand/forget…- do dziś dnia nie odpisał na mój list (to this day) he still hasn’t replied to my letterⅡ n inv. 1. (dzień dzisiejszy) today- mam już dość na dziś I’ve had enough for today- oznajmił, że od dziś rzuca palenie he announced that starting (from) today he’s quitting smoking- znamy się nie od dziś we’ve known each other for ages2. (teraźniejszość) today, the present- wiele z tych obyczajów przetrwało do dziś many of these customs have survived to the present day- od naszego dziś zależy nasze jutro our future depends on today■ co mnie dziś, tobie jutro przysł. today it’s me, tomorrow it could be you- dziś człowiek żyje, a jutro gnije przysł. here today and gone tomorrow przysł.- zrób dziś, co masz zrobić jutro przysł. never put off a. leave till tomorrow what you can do today przysł.* * ** * *adv.1. (= w dniu dzisiejszym) today; dziś świeci słońce the sun is shining today; dziś jestem bardzo zajęty I'm very busy today; znamy się nie od dziś we've known each other l. one another for years; od dziś from now on; zrób dziś, co masz zrobić jutro don't put off until tomorrow what you could do today; na dziś as of today.2. (= współcześnie, obecnie) nowadays, presently; dziś studiować może każdy, kto zechce nowadays everyone who wants to study can do so; po dziś dzień till now, up to this day; nie dziś, to jutro if not today then tomorrow, in the nearest future.mi1. (= dzień bieżący) today.2. (= teraźniejszość) today, the present.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dziś
-
10 godzin|a
Ⅰ f 1. Miary hour- pół godziny half an hour- półtorej godziny an hour and a half- za godzinę/dwie godziny in an hour/two hours- godzinę/dwie godziny temu an hour/two hours ago- był tu godzinę temu a. przed godziną he was here an hour ago- wyjść na godzinę/pół godziny to go out for an hour/for half an hour- spóźnić się o dwie godziny to be two hours late- przyszedł (na) godzinę przed rozpoczęciem zebrania he came an hour before the meeting started- przyjechał (w) godzinę po wypadku he came an hour after the accident- gdybyś przyszedł godzinę wcześniej/później if you had come an hour earlier/later- wyszedł i po godzinie wrócił he went out and came back an hour later- mamy jeszcze pół godziny do odjazdu pociągu we still have half an hour before the train leaves- macie półtorej godziny na napisanie pracy you have an hour and a half to write the paper- zrobię to w godzinę a. w ciągu godziny I can do it within an hour- dzwonisz po raz trzeci w ciągu godziny that’s the third time you’ve rung in an hour- jeśli w ciągu godziny przestanie padać, to… if it stops raining within the next hour, then…- film trwał trzy godziny the film was three hours long- minęła kolejna godzina another hour passed- jechaliśmy (przez) dwie godziny we were driving for two hours- autobus kursuje co godzinę/pół godziny the buses run every hour/half hour- jechać 100 kilometrów na godzinę to drive at 100 kilometres an hour- zarabiać 20 dolarów za godzinę to earn 20 dollars an hour- (całymi) godzinami siedzi przed telewizorem he spends hours in front of the TV- czekałem chyba z godzinę I must have waited around an hour- to mi zajęło dobre a. bite trzy godziny it took me a good three hours2. (moment dnia) która (jest) godzina? what time is it?, what’s the time?- jest godzina ósma it’s eight o’clock- o której godzinie wróciłeś/skończyłeś? at what time did you come back/finish?- wybijać godziny to strike the hours- zegar bije tylko o pełnej godzinie the clock strikes only on the hour- przyszedł o wyznaczonej/umówionej godzinie he arrived at the appointed/agreed time- do godziny osiemnastej brakowało kilku minut it was (still) a few minutes before 6 p.m.- sytuacja zmieniała się z godziny na godzinę the situation changed from hour to hour a. from one hour to the next- opowiedział wszystko godzina po godzinie he told the whole story as it had happened hour by hour3. (pora) hour- w godzinach porannych/wieczornych in the morning/evening- pracowali do późnych godzin nocnych they worked until all hours- byłem w mieście w godzinie największego tłoku I was in the city during the heaviest traffic- będą tu lada godzina they’ll be here any time now- nadeszła a. wybiła godzina próby/zemsty książk. the hour of trial/vengeance has come- wybiła jej ostatnia godzina książk. her time a. last hour has come- zawiódł w godzinie próby książk. he failed in his hour of trial4. (odległość) hour- to dwie godziny marszu stąd it’s two hours’ walk from here- następny przystanek jest (o) godzinę drogi stąd the next stop is an hour (away) from here- do stacji jest pół godziny samochodem/piechotą the station is half an hour’s drive/walk away5. Szkol. (lekcja) hour- godzina lekcyjna forty-five minutes- sześć godzin angielskiego tygodniowo six hours of English a week- siatka godzin a timetable6. Górn. (znak mierniczy) kind of directional marker Ⅱ godziny plt hours- godziny urzędowania opening a. business hours- godziny przyjęć (lekarza) surgery hours- w godzinach pracy during working hours- pracować po godzinach to work after hours a. overtime- □ godzina policyjna curfew- godzina zegarowa sixty minutes- godziny dziekańskie/rektorskie Uniw. cancellation of classes by the dean/vice-chancellor- godziny nadliczbowe overtime- godzina a. godziny szczytu rush hour- w godzinach szczytu in a. during the rush hour■ godzina zero zero hour- szara godzina twilight, dusk- powiedzieć coś w dobrą/złą godzinę to say something at the right/wrong time- nie znać a. nie być pewnym dnia ani godziny not to be sure of anything- zostawić coś na czarną godzinę to keep sth for a rainy dayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > godzin|a
См. также в других словарях:
then — [ ðen ] function word *** Then can be used in the following ways: as an adverb: I was still at school then. as an adjective (only before a noun): the then prime minister, Harold Wilson 1. ) at that time a ) at a particular time in the past or in… … Usage of the words and phrases in modern English
then — then1 W1S1 [ðen] adv [: Old English; Origin: thonne, thAnne] 1.) at a particular time in the past or future ▪ I wish I had known then what I know now. ▪ It was then that I realised she d tricked me. ▪ He started his career in St Petersburg or… … Dictionary of contemporary English
then */*/*/ — UK [ðen] / US adjective, adverb Summary: Then can be used in the following ways: as an adverb: I was still at school then. as an adjective (only before a noun): the then prime minister, Harold Wilson 1) at that time a) at a particular time in the … English dictionary
then — [[t]ðe̱n[/t]] ♦ 1) ADV: ADV with cl, oft prep ADV Then means at a particular time in the past or in the future. He wanted to have a source of income after his retirement; until then, he wouldn t require additional money... She eventually decided… … English dictionary
then — 1 /Den/ adverb 1 at a particular time in the past or future: It was then that I realised she d tricked me. | I used to go to school with Mavis Butterwick, or Mavis O Brien as she then was. | The furniture is being delivered next week so until… … Longman dictionary of contemporary English
then*/*/*/ — [ðen] grammar word summary: Then can be: ■ an adverb: I was still at school then. ■ an adjective: the then prime minister, Harold Wilson 1) at a particular time in the past or in the future ‘Did you hear him when he left the house? ‘Yes, I heard… … Dictionary for writing and speaking English
then — adv., adj., & n. adv. 1 at that time; at the time in question (was then too busy; then comes the trouble; the then existing laws). 2 a next, afterwards; after that (then he told me to come in). b and also (then, there are the children to… … Useful english dictionary
Then — ([th][e^]n), adv. [Originally the same word as than. See {Than}.] 1. At that time (referring to a time specified, either past or future). [1913 Webster] And the Canaanite was then in the land. Gen. xii. 6. [1913 Webster] Now I know in part; but… … The Collaborative International Dictionary of English
until - till — Until and till are common words which are used as prepositions or conjunctions. There is no difference in meaning between until and till. Till is more common in conversation, and is not used in formal writing. ◊ used as prepositions If you do… … Useful english dictionary
then and there — {adv. phr.} At that very time and place in the past; right then. * /He said he wanted his dime back then and there, so I had to give it to him./ Compare: IN ONE S TRACKS, ON THE SPOT, HERE AND NOW … Dictionary of American idioms
then and there — {adv. phr.} At that very time and place in the past; right then. * /He said he wanted his dime back then and there, so I had to give it to him./ Compare: IN ONE S TRACKS, ON THE SPOT, HERE AND NOW … Dictionary of American idioms
